Efficiëntere gezondheidszorg zonder taboes

John Crombez opent met zijn laatste wetenschappelijke studie opnieuw het debat over de efficiëntiewinsten in de gezondheidszorg. Zijn conclusie is dat er drie miljard euro aan winsten te boeken zijn. Het is de zoveelste wake-up call dat het apparaat van de gezondheidszorg grondig moet hervormd worden om performant en betaalbaar te blijven. Niet nieuw dus, maar wel opvallend dat deze studie vanuit het hart van Vooruit komt.

Sedert jaren pleiten academici en wij, de N-VA, voor efficiëntie-oefeningen die kunnen leiden tot meer middelen voor de zorg van de patiënt. Meer nog, we passen reeds geruime tijd enkele zaken toe met de Vlaamse zorgsector. Zo laten we ziekenhuizen met elkaar samenwerken in de vorm van 13 ziekenhuisnetwerken. Want door samen te werken wordt er o.a. vlotter informatie uitgewisseld en vermijden we overbodige kosten. En met resultaat, want volgens het KCE (Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg) is er alvast een daling van de overbodige medische beeldvormingen in Vlaanderen.

In Wallonië zijn ze net voor de coronacrisis begonnen met de vorming van ziekenhuisnetwerken. Voordien mochten ziekenhuizen niet samenwerken omwille van allerlei politieke beslissingen. Politieke macht komt voor sommigen op de eerste plaats en niet het zorgpersoneel en de patiënt. Ik merk hetzelfde patroon van Waalse laissez- faire ook op bij het voorschrijfgedrag, net als bij de screening op diabetes in eerste lijn. Het benoemen en het oplossen van problemen is niet gemakkelijk als het gaat om mensen en vraagt politieke moed, maar het is de enige garantie om de gezondheidszorg te vrijwaren van een crash in de toekomst.

Wat opvalt is dat Crombez schrijft dat data een mogelijke sleutel zijn om betaalbaarheid te garanderen. Meten is weten, daar ben ik het volmondig mee eens. Maar dan vraag ik me wel af waarom Vooruit lange tijd heeft dwarsgelegen in onze strijd om de ziekenhuissurveillancegegevens in het kader van de coronacrisis vrij te geven aan het parlement. Ook de inspanningen van onze fractie om dringend in te zetten op de uitbouw van een systeem voor de data-uitwisseling in real time van ziekenhuissurveillancegegevens, essentieel met het oog op een goede en efficiënte aanpak van gezondheidscrisissen, botsen overigens nog steeds op onwil van de Vlaamse socialisten.

In zijn studie haalt Crombez ook de pijnpunten van toegankelijkheid aan. En die ken ik maar al te goed. Daarom ben ik vragende partij om een analyse te maken van de impact en penetratiegraad van het gratis beleid. Begrijp me niet verkeerd, laagdrempelige zorg is nodig voor de sociaal zwakkeren, maar in hoeverre zorgde bijvoorbeeld de gratis tandheelkunde voor een betere opvolging van de bevolking? We hebben er het raden naar.

Daarom is een verdere uitdieping dringend nodig. Het gebrek aan een duidelijk en transparant financieel kader voor de patiënt is een drempel om met gespecialiseerde zorg te starten. De uitdagingen rond toegankelijkheid van de zorg zijn groot en mogen niet door dogma’s en ideologie gedreven worden.

De zoektocht naar efficiëntiewinsten in de gezondheidszorg moet er een zijn zonder taboes. De financiële geldstromen naar zuilen en structuren, de gewestelijke verschillen en de invloed van raden van bestuur moeten ter spraken komen in de zoektocht naar duurzame oplossingen.

En laat me het zéér duidelijk stellen: wie hervormingen en efficiëntiewinsten weigert is medeverantwoordelijk voor de explosieve stijging van kosten de komende jaren alsook voor de extra druk op het zorgpersoneel. Het onderzoek van Crombez is in die context meer dan welkom. Want het apparaat van de gezondheidszorg heeft in België tijdens de pandemie maar net stand heeft gehouden. Niet dankzij de politiek, maar wel door de inzet, veerkracht en inventiviteit van het zorgpersoneel.

Indien we de gezondheidszorg betaalbaar willen houden voor onszelf, onze kinderen en onze kleinkinderen, dan moeten we naar een Vlaamse gezondheidszorg die performant werkt, waarbij zorg en preventie centraal staan. Daarom moeten we over de taalgrens heen elkaar recht in de ogen kijken en eerlijk zijn. Gezondheidszorg voor en door de deelstaten is de enige garantie voor een gezonde toekomst, voor zowel de Vlaming als de Waal. Tous ensemble et chacun à sa façon!